Shahidi ki hai (what is Martyrdom)

ShIdI kI hY?

ShIdI l&z dI jVH l&z SwhdI (gvwhI) ivc hY[ ies dw mqlb hY: iksy mksd/inSwny vwsqy f`t ky KVHy ho ky imswl bxnw[ Xwin ShIdI AsUl ‘qy KVHy hox dI gvwhI hY[ ieh AsUl qoN ip`Cy nw htx, AsUlW dw smJOqw nw krn dw pRx hY[ isr& ‘mrd’ hI Awpxy AsUl ‘qy pihrw dyNdy hn[ nwmrd, kmzor qy gIdI bVI jldI smJOqw kr lYNdy hn Aqy Awpxy AsUl qoN iQVk jWdy hn[ bhuqy lok fr, in`ky-moty lwlc jW iksy hor kmzorI kwrn AwpxI soc (ijs dw auh keI vwr aucI-aucI dwAvw krdy rihMdy hn) qoN ip`Cy ht jWdy hn[ pr, isrV vwly lok Awpxy AsUl nwl smJOqw krn dI QW AwpxI jwn dyxw kbUl krdy hn[ Aijhy lokW dI hsqI dI gvwhI/SwhdI qvwrI^ ivc ShIdI AKvwauNdI hY[ byAsUly lok qW jwnvrW qoN vI mwVy huMdy hn[

ShIdI infrqw dI inSwnI hY[ ieh ^uddwrI dw Aihsws hY[ ieh AxK dw AYlwnnwmw hY[ frU lok ShId nhIN ho skdy[ AwpxI ZYrq dw sOdw krn wly byZYrqy lok Swihd nhIN bx skdy[koeI vI S^s byAxKy lokW dw imswl (SwhdI/ gvwhI) vwsqy izkr nhIN kirAw krdw[ Xwin, ShIdI ZYrq, infrqw Aqy AxK dw icMnH hY[

ShIdI AkIdw hY[ jo lok Awpxy AkIdy vwsqy Awpxy suK shUlqW hI nhIN blik Awpxw ijsm qy jwn qk C`fx vwsqy iqAwr ho jWdy hn auh kdy vI nhIN mrdy[ qvwrI^ ivc aunHW nUM imswl vjoN pyS kIqw jWdw hY[ dUjy l&zW ivc ShIdI isrV hY[ ShIdI isr dy ky hwisl huMdI hY nw ik isrV dy ky[

ShIdI vwAdw hY[ ienswn dw vwihgurU nwl vwAdw hY ik aus ny r`b dy rsqy ‘qy clxw hY[ r`b dy rsqy qoN ip`Cy htx nwlw auN\ vI kwi&r huMdw hY[ ShIdI r`b dy nyVy hox dw mukwm hY[

ShIdI suAwb (puMn) hY, BlweI hY[ ShIdI ip`Cy iksy dUjy dw Blw vI Aksr juiVAw huMdw hY[ ikauNik ShId iksy AsUl ip`Cy jwn dyNdw hY Aqy ieM\ auh aus AsUl ‘qy c`lx vwilAW dw rsqw Awswn krdw hY[ (guru qyZ bhwdr swihb dI ShIdI AijhI ShIdI hY)[ ShIdI dUijAW ‘qy praupkwr krnw hY[ ShIdI Drm hY (Drm Awpxy Awp ivc &rz hY)[ Drm dy rwh ‘qy clidAW jwn dyxw &rz inBwaux dw isKr hY[ ShIdI dyx vwlw Awpxw &rz inBwaux dy AsUl dI gvwhI/SwhdI hY[

ShIdI AwpxI mMizl nUM hwisl krnw hY[ ikauNik ShId iek AsUl vwsqy, Awpxy AkIdy leI, AwpxI AxK, Swn, mwn, ZYrq vwsqy jwn dyNdw hY; ies kr ky auh jyqU mMinAw jWdw hY[ ij`qdw auh hY jo AwpxI g`l pugwauNdw hY; jo Awpxw isr nhIN JukwauNdw[ isr nw Jukwaux vwlw jyqU hY[ auh isr Jukwaux dI jgh isr ktwauxw mnzur kr skdw hY[ so ShIdI ij`q hY, kwmXwbI hY, hwisl (pRwpqI) hY, mMizl dw isKr hY[ ShIdI pUrnqw hY[

ShIdI s`c hY; s`c sdIvI huMdw hY; vkqI, mukwmI, ADUrw nhIN huMdw[ Akwl purK s`c hY; mOq s`c hY, AxK s`c hY, ZYrq s`c hY, AsUl s`c hY qy ShIdI s`c hY[ s`c nUM hwisl krn vwlw s`c hY Aqy s`c s`c (vwihgurU) nUM kbUl huMdw hY[

ShIdI mhwn hsqIAW dI ^uSI hY; aunHW dw cwA hY[ mhwn bMMidAW nUM ShIdI ‘coN AwnMd AwauNdw hY[

is`K &ls&y ivc ShIdI ieslwm dI kurbwnI Aqy ihMdUAW dI blI qoN vKrw &sl&w hY[ kurbwnI qy blI qW lok jwnvrW dI vI dyNdy hn[ dunIAW ivc hr roz l`KW kroVW b`kirAW gaUAW, ByfW dI kurbwnI id`qI jWdI hY[ ihMdU mq ivc iksy zmwny ivc ienswn dI blI vI id`qI jwieAw krdI sI[ kurbwnI qy blI qW iek S^s Awpxy injI &wiedy vwsqy dUjy ienswn dI vI dyNdw hY[ pr ShIdI isr& AsUl vwsqy id`qI jWdI hY[ ies kr ky ShIdI nUM kurbwnI qy blI nwl imlwauxw Zlq hY[ieslwm ivc husYn (hzrq muhMmd swihb dy dohqy) dI krblw ivc ShIdI nUM ShIdI mMinAw jw sdkw hY pr eId dy idn l`KW bkirAW qy duMibAW dI kurbwnI ShIdI nhIN AKvw skdI[

gurU Arjn swihb (ShId 30 meI 1606) is`K kOm dy pihly ShId sn[ aunHW nUM muZl bwdSwh jhWgIr ny ies kr ky ShId kIqw sI ikauNik auh is`K Drm dw pRcwr krdy sn; Xwin aunHW nUM Drm ip`Cy ShId kIqw sI[ gurU qyZ bhwdr swihb dI ShIdI (11 nvMbr 1675) lokweI dy Drm dy h`k vwsqy ftx vwsqy hoeI sI[

is`KW dIAW ShIdIAW lVweIAW ivc vI hoeIAW sn: gurU hrgoibMd swihb vyly 27 sqMbr qy 3 AkqUbr 1621 ruhIlw (hux hrgoibMdpur), 13 ApRYl 1634 (AMimRqsr), 16-17 dsMbr 1634 (mihrwj, biTMfw), 26 qoN 28 ApRYl 1635 (krqwrpur, jlMDr), 29 ApRYl 1635 (PgvwVw) ivc sYNkVy is`KW ny Awpxy Drm, AsUl qy h`k vwsqy ShIdIAW hwisl kIqIAW sn[ guru goibMd isMG swihb vyly 18 sqMbr 1688 (BMgwxI), 20 mwrc 1691 (ndOx), 18/19 &rvrI 1696 (gulyr), 29 Agsq qoN pihlI sqMbr 1700 (AnMdpur swihb), 8 qoN 14 AkqUbr 1700 (inrmohgVH) 16 jnvrI 1704 (AnMdpur swihb), 6-7 dsMbr 1705 (SwhI it`bI, J`KIAW ipMf/ srsw ndI dy kMFy, mlkpur), 7-8 dsMbr 1705 (cmkOr), 29 dsMbr 1705 (mukqsr) dIAW lVweIAW ivc bhuq swry is`KW ny ShIdIAW hwisl kIqIAW[ aunHW ny jwnW vwr id`qIAW pr isrV/AsUl/Drm nhIN C`ifAw[ ies mgroN vI, hux qk 1606 qoN A`j qk, 400 swlW ivc, l`Kw is`KW ny ShIdIAW hwisl kIqIAW hn[ qvwrI^ ivc ienHW ShIdIAW nUM SwhdI vjoN pyS kIqw jWdw hY[ Aijhw hY ShIdI dw &sl&w[

(fw. hrijMdr isG idlgIr)