AærbI mnsUr) 1. nSr (mdd) hwisl krn vwlw; ijs nUM r`b dI mdd imlI hovy
2. &qhXwb, jyqU
3. nOvIN sdI dw iek mShUr sU&I &kIr mnsUr h`lwj (sMn 858- 26.3.922), SY^ husYn ibn h`lwj dw pu`qr sI[ ies dw jnm eIrwn dy ngr bYzY ivc hoieAw sI[ ies dw ipqw h`lwj (rUM ipMjx) dw kMm krdw sI; ies kr ky ies dy nW nwl h`lwj juV igAw sI[ ies dy ipqw mzhb p`KoN pwrsI (zoroAwstRIAn) sI[ bwrW swl dI aumr ivc mnsUr ny kurwn ih&z (zbwnI Xwd) kr ilAw sI[ ies dy nwl hI auh &kIrW nwl bYTx lg ipAw sI[ vIh swl dI aumr ivc bsrw (ierwk) clw igAw sI[ ie`Qy aus ny SwdI kr leI sI[ ie`Qy aus ny Amr m`kI vrgy sU&I dI sMgq vI hwisl kIqI sI[ kuJ swlW mgroN auh bZdwd clw igAw sI[ ie`Qy aus dw myl junYd bZdwdI nwl hooieAw sI[ ies mgroN auh mky dI izAwrq vwsqy clw igAw sI[ m`kw qoN Aw ky aus ny Awpxy m`q dw pRcwr SurU kr id`qw sI[ bhuq swry vzIr Aqy AmIr aus dy cyly bx gey sn;pr mOlwixAW ny aus dI mu^wl&q krnI SurU kr id`qI sI Aqy lokW nUM aus dy i^lw& BVkwauxw SurU kr id`qw sI[ ies ’qy auh bZdwd qoN pUrbI ierwn clw igAw sI[ ies mgroN auh dUjI vwr m`kw igAw sI[ aus nwl aus dy 400 cyly vI sn[ m`ky qoN Aw ky auh quriksqwn Aqy ihMd ivc vI igAw sI[ sMn 919 ivc auh qIjI vwr m`kw igAw sI[ ies mgroN auh bZdwd muiVAw sI[ ie`Qy aus ny Anwl h`k (mYN s`c hW) dw pRcwr SurU kIqw sI[ ies smyN muslmwnW ivc i^lw&q dI jMg sUrU ho cukI sI; A^Ir Al muzqdIr ^lI&w bxn ivc kwmXwb ho igAw sI[ hux aus ny mnsUr dI igR&qwrI dw hukm dy idqw sI[ ies mgroN ieh bZdwd qoN cLw igAw sI[ pr, iqMn swl mgroN aus nuM igR&qwr kr ky korVy mwrn mgroN sUlI ’qy cVHw id`qw igAw sI Aqy ies dI lwS swV ky aus dI rwK nUM djlw ndI ivc roVH id`qw sI[ bhu sdIAW mgroN bZdwd ivc mnsUr dI kbr Aqy Xwdgwr bxweI geI sI[ mnsUr dIAW isiKAwvW ivc muK hn: duinAwvI pdwrQW dw iqAwg; prlok Aqy suKW dI vwsnw dw iqAwg; pUrn sMinAws[ auh ikhw krdw sI ik myry AMdroN sB kuJ ^wlI ho igAw hY; hux myry ivc isr& pRmwqmw hI hY[ r`b nwl ABydqw hI ienswn dw A^Ir hY/ mgroN aus dy cyilAW ny aus dIAW ilKqW nUM ikqwbI rUp ivc Cwp id`qw sI: irvwXwq, ikqwb-Al-qvwsIn, dIvwn-Al h`lwj, A^bwr A`l h`lwj ikqwbW ivc aus dIAW isiKAwvW CpIAW imldIAW hn.
mnsUr nUM &WsI id`qy jwx dw idRS
bZdwd ivc mnsUr dw mzwr