AKAL, AKAL PURAKH, AKAL MOORAT
ਅਕਾਲ, ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੁ, ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ

Akwl
Akwl (1) 1. ijs ’qy kwl (smyN) dw Asr nhIN, pRmwqmw, vwihgurU 2. ijs ’qy mOq dw Asr nhIN, ijs dw nwS nhIN huMdw, AivnwSI, pRmwqmw: <> siq nwmu, krqw purKu, inrBau, inrvYru, Akwl mUriq, AjUnI, sYBM, gur pRswid (1)[ {ieh mMglwcrx hY Aqy qkrIbn hr rwg dy SurU ivc ieh pUrw AwauNdw hY}, Akwl mUriq vru pwieAw AibnwsI, nw kdy mrY n jwieAw (78), Akwl purK AgwiD boD (212), sPl drsnu Akwl mUriq, pRBu hY BI hovnhwrw (609), qU Akwl purKu nwhI isir kwlw (1038), siq purK Akwl mUriq, irdY Dwrhu iDAwnu (1121). hor vyKo: Akwl purK, Akwl mUrq.

Akwl (2) 1. burw vkq 2. mOq dw smW 3. by mOkw, jo smyN isr nhIN 4. jo smyN dI phuMc qoN bwhr ho igAw hovy.

Akwl purKu
auh hsqI ijs ’qy kwl dw Asr nhIN, ijs dw kwl (mOq) nhIN AwauNdw, jo AibnwSI hY, Xwin pRmwqmw[Akwl dw l&zI mqlb hY: auh jo kwl (smyN) dI pkV qoN prHy hY, Xwin vwihgurU[ purK l&z sWK/sWKXw &ls&y dy ‘purS’ isDWq ivc vI imldw hY, ijs qoN Bwv hY ik auh hsqI, jo pRikrqI (kudrq) nwl ‘myl’ kr ky, ‘isrjxw’ krdI hY[ is`K &ls&y ivc r`b nUM Akwl purK Aqy krqw purK vI ikhw igAw hY[ auh hryk idsdI-Axid`sdI (ienswn jW cIz) dy pYdw hox dw kwrn hY pr ies mksd vwsqy aus nUM ‘pRikRqI’ dI loV nhIN[ auh hr vjUd qy hr rcnw nUM Awpxy ivcoN pYdw krdw hY[ is`K &ls&y ivc ‘pRikRqI’ r`b qoN v`K mOjUd nhIN hY[ ieM\ hI, vwihgurU, r`b, Akwl purK, ‘purK’ (hsqI) hY pr ieh aus dy ilMg (mrd/AOrq) hox v`l ieSwrw nhIN hY: qU Akwl purKu nwhI isir kwlw (1038).

Akwl mUriq
Akwl purK dy leI l&z Akwl mUriq (Akwl=sdIvI mUriq= hsqI/ hoNd) vI vriqAw jWdw hY[ pr sB qoN izAwdw vrqoN vwihgurU l&z dI huMdI hY[ is`K &ls&y ivc iek (vwihgurU) dI hI sdIvI hoNd hY qy isr& iek auh hI scweI hY; isr& iek auh hI isrjxhwr (krqw) hY; iek auh hI hY jo fr, vYr qy kwl rihq hY; jnm-mrn qoN pry hY; Aqy isr& ie`ko hI hY, ijs dI hoNd Awpxy Awp qoN hY.

(fw. hrijMdr isMG idlgIr)