TheSikhs.org


Lakhi Rai Vanjara


lKI rwie vxjwrw

 

BweI lKI rwie vxjwrw (20.3.1613 – 28.5.1680), pu`qr BeI goDU, poqw BweI Twkr dws dw jnm mwqw srnI dI kuK qoN p`CmI pMjwb dy ipMf ^Yrpur (izlHw muz`&rgVH) ivc hoieAw sI[ ieh pirvwr Xwdv rwjpUq kul nwl sbMD rKdw sI[ sMn 1632 ivc aus dI SwdI kMqo bIbI nwl hoeI sI[ aus ny A`T pu`qrW nUM jnm id`qw sI: ingwhIAw (ingwhIAw isMG), hym cMd (hym isMG), hwVI, hIrw (sIql isMG), puMfIAw (puMfwrw isMG), b^SI  (gurb^S isMG), bwlw (bwl isMG), jvwhr (jvwhr isMG) Aqy iek bytI sIqo dyvI (pwhul mgroN bsMq kOr) nUM jnm id`qw sI[ bIbI sIqo dyvI dw ivAwh BweI mnI isMG nwl 15 mwrc 1659 dy idn hoieAw sI[

 l`KI rwey bhuq v`fw vxjwrw pirvwr sI[ ienHW dy tWfy ivc iek l`K dy krIb GoVy, hwQI, bld, aUT, K`cr Awid sn ijnHW au~qy ieh swmwn l`d ky sRIlMkw qoN m`D eySIAw (smrkMd qy XwrkMd) qIk jwieAw krdy hn[aus vyly eySIAw dw sB qoN v`fw vpwrI sI[ mOjUdw hirAwxw Aqy ihmWcl pRdyS dy srh`dI  ielwky dI swrI zmIn l`KI rwey dI mlkIAq sI; A`j vI aus ielwky ivc aus dy luAwey drjnW KUh mOjUd hn[ bMdw isMG bhwdur dI rwjDwnI vwlw iklHw lohgVH vI l`KI rwey ny bxvwieAw sI[ sMn 1663 ivc l`KI rwey ny Swhjhwnwbwd (hux id`lI) dy duAwly ipMf rwiesInw Aqy nwl dy jMgl dI zmIn vI ^rId leI sI[ mojUdw BwrqI pwrlImYNr, rwStrpqI Bvn Awid l`KI rwey vxjwrw dI zmIn ivc hn[

 ieh Xwdv pirvwr gurU nwnk swihb dy smyN qoN hI is`KI nwl juiVAw hoieAw sI[ 11 nvMbr 1675 dy idn jdoN gurU qyZ bhwdr swihb nUM cWdnI cOk id`lI ivc ShId kIqw igAw sI qW aunHW dw DV ies ny Awpxy pu`qrW (ingwhIAw, hymw qy hwVI) Aqy BqIjy DUMmw (pu`qr kwhnw) dI mdd nwl cuk ilAWdw sI Aqy Awpxy Gr ivc ilAw ky aus DV dw sskwr Awpxy h`QIN kIqw sI[ jdoN gurU goibMd isMG jI ny KMfy dI pwhul SurU kIqI qW l`KI rwey dy A`T ivc s`q pu`qrW (ATvW hwVI pihlW cVHweI kr cukw sI) ny pwhul leI sI Aqy isMG bx gey sn[ ienHW ivcoN jvwhr isMG 29 Agsq 1700 dy idn &qhgVH iklHw (AnMdpur) ivc phwVI &OjW nwl lVdw mwirAw igAw sI[ ingwhIAw isMG 6 ApRYl 1709 dy idn AMiMmRqsr dI lVweI ivc mwirAw igAw sI[ingwhIAw isMG dy pu`qr AGV isMG qy Qrwj isMG vI muZlW nwl lVdy mwry gey sn[ l`KI rwey pirvwr dy drjnW jxy bMdw isMG bhwdur dI &Oj Aqy Kwlsw dl ivc Swiml hoey sn Aqy jwnW vwrIAW sn[ gurduAwrw rkwb gMj id`lI dy muK hwl dw nW aus dy nW ’qy r`iKAw igAw hY.