TheSikhs.org


Vijyanagar empire


ivjXngr

 ivjXngr d`Kx ivc siQq iek swmrwj sI ijs nUM Xwdv vMS dy gopwl ^wndw dy do BrwvW hirhr rwie Aqy bu`kw rwie ny sMn 1336 ivc kwiem kIqw sI[ aunHW ny Awpxy gurU dy nW ’qy ies dw nW ivjXngr riKAw sI[  ies nUM ibsnygr swmrwj Aqy krxt swmrwj vI kihMdy hn[ ies swmrwj dw vjUd sMn 1646 qIk (310 swl) kwiem irhw sI[ ies dI rwjDwnI hMpI sI, ijsy KMfr Aj vI AwpxI Swn dw iezhwr krdy hn[ ies rwj dIAW h`dW mOjUdw kyrl, mdrws (qwimlnwfU), mYsUr (krnwtk) sUibAW qIk sn; ies ivc goAw qy pWfIcrI (pufucrI) vI Swiml sn[ ies qoN ielwvw AWDrw Aqy mhWrwStr dw kuJ ih`sw vI ies swmrwj ivc Swiml sI[ ies ivc ikRSnw qy quMgBdrw ndIAW dw Aihm QW sn[ ikRSnw ndI ivjXngr Aqy bhmnI rwj dI srh`d mMn leI geI sI; ieM\ hI quMgBdrw ndI iqlMgwnw dI h`d mMnI jWdI sI[

ies swmrwj au~qy sMgm vMS (sMn 1336  qoN 1485), sluv vMS  (sMn 1485 qoN 1503), quluv vMS (sMn 1503 qoN 1542), ArivMdu vMS (sMn 1542-1646) dw rwj irhw sI[ ies dy muK rwjy hirhr rwie, bu`k rwie, ikRSn dyv Awid sn[ ikRSn dyv rwie (hkUmq dw smW sMn 1509 qoN 1529 qIk) kol fyF l`K GoVsvwr, 88 hzwr pYdl &Oj, 20 hzwr rQ, 64 hzwr hwQI, fyF l`K GoVy qy 15 hzwr qopW sn[ ieh lok SYv Drm nUM mMndy sn[ kMnV qYlgU, qwiml muK bolIAW sn[ rwjDwnI hMpI Aqy hor QWvW ’qy bxy mMdr Aqy kuJ qbwh ho cuky mMdrW Aqy hor iemwrqW dy KMfr ies dI blMdI dw ieiqhws hn.

 

ivjXngr swmrwj dIAW h`dW

 

ivjXngr dI rwjDwnI hMpI dy KMfr

 

 

hMpI ddw muK bwzwr (mwrkIt)

 

 

rwxI dI bwaulI

 

 

mInwkSI mMidr Aqy dUr mdurwie ngr dw idRS

 

 ivjXngr dw vIrUpkS mMidr

 

vIrUpkS mMidr ivc kwmuk bu`q

 

iv`Tl mMidr ivc p`Qr dw rQ

 

ivjXngr dw rwjy dw qrwzU