ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿਚ (ਬਟਾਲਾ ਤੋਂ 11 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ 39 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਦੀ ਹੱਦ ’ਤੇ ਇਕ ਪਿੰਡ। ਇਕ ਰਿਵਾਇਤ ਮੁਤਾਬਿਕ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਰਾਏ ਭੋਇ ਦੀ ਤਲਵੰਡੀ (ਹੁਣ ਨਾਨਕਾਣਾ ਸਾਹਿਬ) ਤੋਂ ਬਟਾਲਾ ਜਾਂਦੇ ਆਪਣੇ ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਰੁਕੇ ਸਨ। ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਮੁਕਾਮੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇੱਥੇ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਇਕ ਸੱਪ ਦਾ ‘ਸੁਧਾਰ’ ਕਰਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਘੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਤੇ ਇਸੇ ਕਹਾਣੀ ਵਾਸਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਗਿਆਣਾ ਸਾਹਿਬ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 1624 ਵਿਚ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਸਾਹਿਬ, ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਗੁਰਦਿੱਤਾ ਦੇ ਵਿਆਹ (17 ਅਪ੍ਰੈਲ 1624) ਸਮੇਂ ਇਸ ਪਿੰਡ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘੇ ਸਨ। ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਇਕ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ ਵੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ.
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਥੰਮ ਸਾਹਿਬ
ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਨਾਗਿਆਣਾ ਸਾਹਿਬ
(ਡਾ ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਲਗੀਰ)