TheSikhs.org


Sapt Sindhu


ਸਪਤ ਸਿੰਧਵ/ ਸਪਤ ਸਿੰਧੁ/ ਸਪਤ ਸਿੰਧੂ ਸੱਤ ਸਾਗਰ, ਸੱਤ ਸਮੁੰਦਰ

1. ਪੁਰਾਨਾਂ ਵਿਚ ਦੱਸੀਆਂ ਗੰਗਾ ਦਰਿਆ ਦੀਆਂ ਸੱਤ ਧਾਰਾਵਾਂ (ਨਲਿਨੀ, ਹਲਾਦਿਨੀ, ਪਾਵਨੀ, ਚਕਸ਼ੂ, ਸੀਤਾ, ਸਿੰਧੂ, ਭਗੀਰਥੀ) 2. ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿਚ ਦੱਸੀਆਂ ਸਤ ਨਦੀਆਂ (ਗੰਗਾ, ਜਮਨਾ, ਸਰਯੂ, ਗੋਮਤੀ, ਗੰਡਕ, ਪਲਕਸ਼ਗਾ, ਰਥਸਯਾ; ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਖ਼ਰੀ ਦੋ ਨਦੀਆਂ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ) 3. ਸਿੰਧ ਅਤੇ ਘੱਗਰ ਦਰਿਆ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਇਲਾਕਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੱਤ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਦੇਸ਼ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ (ਸਿੰਧ, ਝਨਾਂ, ਜਿਹਲਮ, ਰਾਵੀ, ਬਿਆਸ, ਸਤਲੁਜ, ਘੱਗਰ), ਯਾਨਿ ਕਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇਹ ਨਾਂ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ.

(ਡਾ. ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਲਗੀਰ)