Samaon (Mansa)
ਸਮਾਓਂ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਾਨਸਾ ਦੀ ਮਾਨਸਾ ਤਹਿਸੀਲ ਵਿਚ, ਮਾਨਸਾ-ਸੁਨਾਮ ਰੋਡ ’ਤੇ, ਇਕ ਪਿੰਡ (ਮਾਨਸਾ ਤੋਂ 19 ਅਤੇ ਭਿੱਖੀ ਕਸਬੇ ਤੋਂ 2 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ) ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਸਾਹਿਬ ਇਸ ਜਗਹ ਠਹਿਰੇ ਸਨ। ਇਕ ਵਾਰ ਗੁਰੁ ਜੀ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰੇ ’ਤੇ ਮਾਲਵੇ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਜਦ ਉਹ ਇਸ ਜਗਹ ਪੁੱਜੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾ ਨੂੰ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲੀ ਕਿ ਪਿਸ਼ਾਵਰ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਦੀ ਸੰਗਤ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਚੱਕ ਨਾਨਕੀ (ਹੁਣ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਹਿੱਸਾ) ਗਈ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਮਾਲਵੇ ਵਿਚ ਹੋਣ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤੇ ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਵਾਸਤੇ ਅਨੰਦਪੁਰ ਤੋਂ ਇਧਰ ਵੱਲ ਚਲ ਪਏ ਸਨ। ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਮਿਲਣ ’ਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਇੱਥੇ ਹੀ ਰੁਕ ਗਏ। ਪਿਸ਼ਾਵਰ ਦੀਆਂ ਸੰਗਤਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਮੇਵੇ ਤੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ। ਮੁਕਾਮੀ ਰਿਵਾਇਤ ਮੁਤਾਬਿਕ ਇਕ ਕਿਸਾਨ ਜੋ ਦੂਰੋਂ ਸੰਗਤਾਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਜੀ ਵਾਸਤੇ ਪਿਆਰ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਗੁਰੂ ਜੀ ਵਾਸਤੇ ਪਰਸ਼ਾਦੇ ਅਤੇ ਦੁੱਧ ਲੈ ਕੇ ਆ ਗਿਆ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਹ ਪਰਸ਼ਾਦੇ ਅਤੇ ਦੁਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਉਸ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਪਿਸ਼ਾਵਰ ਦੇ ਮੇਵੇ ਭੇਟ ਕੀਤੇ।ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹੀ ਨੌਵੀਂ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਂ ਦੇ ਜਿਸ ਦਰਖ਼ਤ ਹੇਠ ਗੁਰੂ ਜੀ ਬੈਠੇ ਸਨ ਉਹ ਦਰਖ਼ਤ ਅਜੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ.
(ਤਸਵੀਰ: ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਮਾਓਂ)
(ਡਾ. ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਲਗੀਰ)