Anandgath Fort
ਅਨੰਦਗੜ੍ਹ
ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਇਕ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਨਾਂ ਜੋ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਚੱਕ ਨਾਨਕੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਖੋਵਾਲ ਦੇ ਥੇਹ ਦੇ ਨਜ਼ਦੀਕ, 30 ਮਾਰਚ 1689 ਦੇ ਦਿਨ ਅਨੰਦਪੁਰ ਨਗਰ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖਣ ਮਗਰੋਂ ਅਪਰੈਲ 1689 ਵਿਚ ਉਸਾਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਨਗਰ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉ¤ਚੀ ਪਹਾੜੀ ‘ਤੇ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਤੇ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਵਾਲਿਆਂ ਸਾਧਾਂ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਅਸਲ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦਿੱਖ ਤਬਾਹ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਇਸ ਪੁਰਾਣੀ ਤਸਵੀਰ ਤੋਂ ਇਸ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਰੂਪ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ.
(ਡਾ. ਹਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਿਲਗੀਰ)